ZKN presenteert visie op vernieuwing planbare zorg

De coronacrisis heeft de kwetsbaarheden van het Nederlandse zorgstelsel duidelijk blootgelegd. Het infarct in met name de ziekenhuizen heeft duidelijk gemaakt dat we de zorg structureel anders moeten organiseren. Als gevolg van de toenemende zorgvraag en door corona uitgestelde behandelingen, lopen de wachttijden voor patiënten met een medisch specialistische zorgvraag in ziekenhuizen op. Uitgestelde planbare zorg leidt voor velen tot een verminderde kwaliteit van leven en ook tot gezondheidsschade. Dit heeft een grote impact. Voor patiënten is uiteindelijk maar één ding echt belangrijk: op tijd zorg ontvangen die de best mogelijke uitkomst biedt. Om toegankelijke en kwalitatieve zorg te kunnen blijven bieden, zijn ingrijpende keuzes nu nodig.

Masterplan planbare zorg: tijd voor keuzes

ZKN pleit voor nog betere, toegankelijkere, efficiëntere medisch specialistische zorg waarbij de patiënt centraal staat. Met als doel te komen tot een toekomstbestendig zorglandschap in Nederland. Om daar te komen zijn keuzes nu nodig. Al meer dan tien jaar wordt over de noodzaak van transitie van de zorgsector gesproken; inmiddels is de tijd van praten en goede voornemens voorbij. Daarom heeft onze directeur Paulette Timmerman de visie van ZKN op de vernieuwing van de planbare zorg onlangs gepresenteerd op het jaarlijkse congres van ZKN, met dit jaar als toepasselijke titel ‘Masterplan planbare zorg: tijd voor keuzes’.

Differentieer tussen verschillende zorgtypen

De les uit de coronapandemie is dat kennis-, mens-, materiaal- en dus kosten-intensieve zorg (zoals IC-capaciteit van ziekenhuizen) vraagt om coördinatie omwille van efficiëntie en beschikbaarheid. Tegelijkertijd is hoogfrequente, planbare focuszorg vanuit datzelfde oogpunt aantoonbaar beter af met prikkels voor juiste en betaalbare zorg en gestoeld op transparantie van uitkomsten. Daarom pleit ZKN voor differentiatie tussen planbare, acute en hoog-risico zorg in organisatievorm, concentratiegraad en bekostiging.

Optimaliseer door de inzet van klinieken

Juist klinieken kunnen veel planbare zorgvragen innovatief en multidisciplinair oplossen. Klinieken doen dit door zich veelal te focussen op één specialisme. Hierdoor kunnen zij met een efficiënte inzet van professionals veel doen in korte tijd. Dit draagt bij aan het oplossen van de schaarste op de arbeidsmarkt. Bovendien worden patiënten sneller en persoonlijker geholpen en ontvangen zij vanwege de focus kwalitatieve hoogwaardige zorg.

Laat klinieken ook opleiden

Het opleiden van medisch specialisten of OK-personeel is nu voorbehouden aan ziekenhuizen en UMC’s, maar klinieken zouden daar ook een bijdrage aan willen én moeten leveren. Want door op te leiden in een kliniek en in een ziekenhuis benutten we alle capaciteit die er is en krijgen medisch professionals in opleiding de voordelen mee van beide organisatietypen. En... waar kan je (een deel van) het vak van bijvoorbeeld orthopeed beter leren dan in een orthopedische kliniek?

Uitgangspunten voor een toekomstbestendig zorglandschap

Van het bepalen van de zorgvraag en het maken van een keuze voor een zorgaanbieder tot aan het krijgen van een behandeling, de evaluatie ervan en het betalen van geleverde zorg – stuk voor stuk stappen die komen kijken bij het ontvangen van planbare zorg. Te allen tijde zouden vijf uitgangspunten hierbij centraal moeten staan om te kunnen komen tot een toekomstbestendig zorglandschap:

1. Passend gebruik: Alleen dat doen wat bewezen effectief is en zo efficiënt mogelijk voor de patiënt.
2. Passende organisatie: onderscheid tussen planbare, acute en hoog-risico zorg in organisatievorm, concentratiegraad en bekostiging. Behandelen waar de zorgvraag van de patiënt het beste past.
3. Passende financiering: de financiering is afgestemd op de organisatie van de zorg (acuut/planbaar/hoog-risico) en volgt de patiënt.
4. Transparantie: inzicht in wachttijden, uitkomsten en andere data voor de patiënt, zodat samen met de verwijzer in vrijheid de beste keuze voor een zorgaanbieder kan worden gemaakt. Dezelfde data dient als sturingsinformatie zodat de zorgverzekeraar daadwerkelijk op kwaliteit kan inkopen.
5. Keuzes en samenwerking: voor een toekomstbestendig zorglandschap moeten we keuzes maken met oog voor ieders kracht. Vanuit moed en vertrouwen samenwerken.  

Sneller en minstens evengoed

Klinieken stellen ook in 2022 alles in het werk om de toenemende zorgvraag en uitgestelde behandelingen op te vangen. Dat vraagt ook om een proactieve en flexibele benadering door verwijzers en afdelingen zorgbemiddeling van zorgverzekeraars. Én om een kritische en flexibele blik in de ziekenhuizen. Niet alle verwijzingen naar het ziekenhuis hoeven immers door het ziekenhuis zelf te worden ingevuld. Wanneer de patiënt elders sneller en minstens even goed behandeld kan worden, dan zou de patiënt op die mogelijkheden en het recht op keuzevrijheid gewezen moeten worden.

Onderdeel van de oplossing

Klinieken zijn onderdeel van de oplossing om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. ZKN staat klaar om samen met ziekenhuizen, verzekeraars en verwijzers te werken aan een duurzame inrichting van de planbare zorg in Nederland, zodat patiënten de zorg krijgen waar ze recht op hebben nu en in de toekomst.​

Bekijk hier onze gehele visie voor de planbare zorg. 

Wilt u een fysiek exemplaar van onze visie ontvangen? Stuur ons de adresgegevens via info@zkn.nl.