Programma Tijd voor Verbinding zit erop: patiëntveiligheid verbeterd

Het programma Tijd voor Verbinding, gestart in 2020 met als doel de patiëntveiligheid in ziekenhuizen en klinieken te verbeteren, stopt in september 2024. Meerdere ZKN-klinieken – Viasana, Rugpoli en Huid Medisch Centrum – deden actief mee aan het programma. Op 26 september a.s. is er een afsluitend congres bij NBC in Nieuwegein. 

De insteek van het programma was om bottom-up vanuit zorgprofessionals en instellingen met elkaar zorg gerelateerde schade én het aantal vermijdbare sterfgevallen terug te dringen. Charlotte Molenaar, die als ZKN-bestuurder deelnam in de Stuurgroep van het programma, is positief over de effecten: “Wij zien dat klinieken er in de praktijk echt mee aan de slag zijn gegaan en hoe eager professionals zijn om van elkaar te leren en te verbeteren. Dit zie je terug in concrete verbeteringen in de zorgverlening.”  

Monitor Patiëntveiligheid
Om de volgende stap te zetten in patiëntveiligheid combineerde Tijd voor Verbinding het veiligheidsdenken van toen (Safety-I) met het huidige Safety-II en richtte zich op de volgende pijlers: 

• Antistollingszorg 

• Kwetsbare ouderen 

• Het multidisciplinaire gesprek 

Deze onderwerpen stonden in de Monitor Patiëntveiligheid (van onderzoeksinstituut Nivel) als belangrijkste oorzaken voor (potentieel) vermijdbare sterfte en schade.

Effecten in de praktijk
In de praktijk gingen ZKN-klinieken met deze 3 pijlers aan de slag: zo ging bijvoorbeeld:

Viasana aan de slag met antistolling. Inmiddels heeft de kliniek, die zorg biedt zorg aan mensen met bewegings- en pijnklachten, een medicatieveiligheidsfunctionaris in dienst. Deze professional heeft vooral een controle- en signaalfunctie, met name op high-risk medicatie zoals antistolling. 

Rugpoli heeft een open veiligheidscultuur en besteedt veel aandacht aan het mulitdisciplinaire gesprek met patiënten waarbij meerdere specialisten zijn betrokken. De kliniek (tevens pijnpoli), die gespecialiseerd is in diagnose en behandeling van klachten van het houdings- en bewegingsapparaat, werkt samen met verschillende regionale ziekenhuizen voor triage voor orthopedische en neurochirurgische operaties.  

Bij Huid Medisch Centrum is het vanzelfsprekend om te denken vanuit het Safety–II gedachtegoed. Hierbij ligt de focus niet langer nadrukkelijk op dat wat fout gaat, maar op het vergroten en ondersteunen van het aanpassingsvermogen en de veerkracht van professionals in de context waarin zij werken. Kijken naar ‘wat passend is in de praktijk’ en mogelijk beleid daarop aan te passen. Werken aan en de dialoog voeren over (het continu verbeteren van) kwaliteit en veiligheid, hoort er bij HuidMC automatisch bij en bestaat niet ernaast. Alle disciplines en professionals doen mee.  

Leren van elkaar en implementeren 
Het programma heeft een lerende beweging voor zorgprofessionals in gang gezet rondom patiëntveiligheid. De ontwikkelde praktijkvoorbeelden, middelen en methodieken blijven komende jaren nog beschikbaar op de website www.programmatvv.nl.  

ZKN-bestuurder Charlotte Molenaar (ook directeur van en chirurg bij Proctos Kliniek) brengt graag een aantal leerpunten onder de aandacht:  

1. Het Safety II-gedachtegoed kun je breed toepassen: het is toepasbaar op medisch-inhoudelijke processen maar is ook bruikbaar voor communicatie. Je kunt dingen die goed gaan benoemen, en niet aleen focussen op dingen die niet goed gaan. 

2. Patiëntveiligheid lijkt een open deur, maar toch is dit niet altijd het geval: we blijven mensen en ‘to err is human’ dus het blijft nodig veiligheid van patiënten prioriteit te geven.  

3. Het enthousiasme waarmee veel zorgprofessionals de congressen van Tijd Voor Verbinding bezochten laat zien hoe graag professionals meer (van elkaar) willen leren. 

Congres op 26 september  
Op donderdag 26 september 2024 organiseert Tijd voor Verbinding het vierde – en laatste - patiëntveiligheidscongres met als titel: ‘Samen vooruit in patiëntveiligheid’. Op deze dag worden alle opbrengsten worden gedeeld met de patiënten en zorgprofessionals. Met alle opgedane kennis en inspiratie kunnen zij na het stoppen van het programma zich blijven inzetten voor een betere patiëntveiligheid. 
Meld u hier aan om deel te nemen aan dit belangrijke evenement en samen te werken aan een veiligere zorgomgeving.